تفاوت دستورالعمل با روش اجرایی

تفاوت دستورالعمل با روش اجرایی

دستورالعمل کاری و روش اجرایی دو مفهوم کلیدی در مدیریت فرآیندها و سیستم‌های کیفیت هستند. هرکدام از این مفاهیم نقش و کاربرد خاصی دارند که در ادامه توضیح داده شده است:

دستورالعمل کاری (Work Instruction):

دستورالعمل کاری یک سند نوشته‌شده است که فرآیندها و وظایف را به‌صورت دقیق و جزئی توضیح می‌دهد. این دستورالعمل‌ها برای کارکنانی که به‌طور مستقیم در انجام وظایف روزانه دخیل هستند، تهیه می‌شود و مراحل کار را به تفصیل توضیح می‌دهد.

بخش‌های تشکیل‌دهنده دستورالعمل کاری:

  1. عنوان: نام دستورالعمل و شماره شناسه.
  2. هدف: توضیح هدف از انجام کار.
  3. دامنه کاربرد: محدوده کاربرد دستورالعمل.
  4. مسئولیت‌ها: مشخص کردن مسئولیت‌ها و نقش‌ها.
  5. مراحل اجرایی: شرح دقیق مراحل انجام کار.
  6. ابزارها و تجهیزات: ابزارها و تجهیزات مورد نیاز.
  7. ملاحظات ایمنی: نکات ایمنی مرتبط.
  8. مستندات مرتبط: ارجاع به مستندات دیگر.

مثال:

دستورالعمل کاری برای تعمیر و نگهداری موتور خودرو:

  • عنوان: دستورالعمل کاری تعمیر و نگهداری موتور خودرو
  • هدف: افزایش عمر مفید موتور و جلوگیری از خرابی‌های ناگهانی
  • مراحل اجرایی: شامل گام‌هایی مانند بررسی روغن موتور، تعویض فیلتر هوا، چک کردن سیستم خنک‌کننده و غیره

روش اجرایی (Procedure):

روش اجرایی یک سند کلی‌تر است که فرآیندهای اصلی سازمان را شرح می‌دهد. این سند‌ها بر جنبه‌های کلی و مدیریتی تمرکز دارند و به کارکنان کمک می‌کنند تا فرآیندهای سازمانی را درک و اجرا کنند.

بخش‌های تشکیل‌دهنده روش اجرایی:

  1. عنوان: نام روش اجرایی و شماره شناسه.
  2. هدف: توضیح هدف از فرآیند.
  3. دامنه کاربرد: محدوده کاربرد روش اجرایی.
  4. مسئولیت‌ها: مشخص کردن مسئولیت‌ها و نقش‌ها.
  5. فرآیند کلی: شرح کلی فرآیند و توالی مراحل.
  6. معیارهای عملکرد: معیارهای ارزیابی عملکرد.
  7. نمودارها و جداول: نمودارها و جداول مرتبط با فرآیند.
  8. مستندات مرتبط: ارجاع به مستندات دیگر.

مثال:

روش اجرایی برای مدیریت کیفیت در تولید خودرو:

  • عنوان: روش اجرایی مدیریت کیفیت در تولید خودرو
  • هدف: تضمین کیفیت محصولات تولیدی
  • فرآیند کلی: شامل مراحلی مانند برنامه‌ریزی کیفیت، کنترل کیفیت در تولید، ارزیابی و تحلیل عملکرد و بهبود مستمر

تفاوت‌ها:

  • سطح جزئیات: دستورالعمل کاری به‌صورت دقیق و جزئی مراحل اجرایی را شرح می‌دهد، در حالی که روش اجرایی به‌صورت کلی و مدیریتی فرآیندها را توضیح می‌دهد.
  • کاربرد: دستورالعمل کاری برای کارکنان عملیاتی تهیه می‌شود، اما روش اجرایی برای مدیران و مسئولین فرآیندها استفاده می‌شود.
  • محدوده: دستورالعمل کاری محدود به یک فعالیت خاص است، در حالی که روش اجرایی شامل فرآیندهای گسترده‌تری می‌شود.

مشاوره استانداردهای مدیریت منابع انسانی
مشاوره استانداردهای کیفی و آزمایشگاهی