روش اجرایی آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری

1- هدف روش اجرایی آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری :

 هدف از روش اجرایی آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری پیشگیری از وقوع و كاهش پیامدهای ناشی از این حوادث از جمله كاهش امكان بروز بیماری ها و جراحاتی كه ممكن است با این حوادث  مرتبط باشند و نحوه واکنش و مقابله در صورت بروز چنین حوادثی. این هدف عمدتا از  طریق تدوین دستورالعمـلها وآمادگی  و مقابله برای هركدام ازحوادث احتمالی ، ارائه آموزشهای لازم وانجام  تمرینهای ادواری  تحقق می یابد.

2-دامنه عملکرد روش اجرایی آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری:

دامنه كاربرد این روش اجرایی كلیه واحدها ی مرتبط با این حوادث و همچنین قسمتهایی است كه برای آمادگی و مقابله به این حوادث برای آنها مسؤلیتی تعریف شده است.

3- مسئولیتها در آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری:

• مسئولیت نظارت و گزارش دهی در مورد واکنش در شرایط اضطراری و همچنین مانور ها بر عهده مدیر HSE می باشد.
• مسئولیت شناسایی انواع شرایط اضطراری، انجام مانور ها و مستند سازی نتایج آن بر عهده کارشناس HSE می باشد.

4- تعاریف و  اصطلاحات آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری:

• حادثه یا accident :

واقعه ای برنامه ریزی نشده و بعضا صدمه آفرین یا خسارت رسان که انجام ، پیشرفت یا ادامه طبیعی یک فعالیت یا کار را مختل می سازد و همواره در اثر یک عمل یا کار ناایمن یا شرایط ناایمن و یا ترکیبی از ان دو به وقوع می پیوندد.

• رویداد یا incident:

عبارت است از یك رخداد یا اتفاق كه منجر به یك حادثه شده و یا پتانسیل منجر شدن به یك حادثه را داشته باشد.

• حادثه سطح 1 :

حادثه ایست که پتانسیل تبدیل شدن به بحران را دارد اما اگر زمان طلایی(golden time) استفاده کنیم ،  شرکت خود قادر به کنترل کردن آن است.

• حادثه سطح 2 :

حادثه ایست که در صورت وقوع سازمانها یا شرکت های مجاور را نیز درگیر می کند. و باید از سازمانهای دیگر هم کمک گرفت .

• حادثه سطح 3 :

حادثه ایست که در صورت وقوع منطقه را نیز درگیر می کند. و باید از کمک های منطقه ای نیز استفاده کرد.

• محل تجمع ایمن (muster Point) :

محلی از پیش تعیین شده که تمامی کارکنان در هنگام آتش سوزي، انتشار مواد خطرناك و یا هرگونه اتفاق دیگري که نیاز به تخلیه ساختمان ها دارد در آن اجتماع می کنند. در این مکان کلیه پرسنل جهت اقدامات بعدي راهنمایی می گردند.

5- شرح مراحل آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری:

5-1- شرکت باید در ابتدای امر با توجه به شرایط ، فعالیتها و فرایندهای کاری خود هر یک از حادثه های سطح 1، 2 و 3 را قبل از وقوع حادثه تعریف کند و اقدامات لازم در صورت وقوع هر یک از حادثه ها را از قبل مشخص کند .  همچنین مسئولیت افراد را در قبال هریک از حادثه های سطح 1 ،2 و 3 مطابق فرم مسئولیت ها در شرایط اضطراری (Responsibility Matrix) باکدF-45-00-01  تعیین کند. (تعیین سطوح حادثه به کمک نرم افزار های شبیه سازی بحران مانند PHAST و ALOHA نیز امکان پذیر است )

5-2- همچنین لیست تماس در شرایط اضطراری Emergency Contact List)) با کدF-45-00-02   به جهت برقراری تماس در شرایط اضطراری با افراد مسئول شرکت و کارگاه و همچنین تمامی نهادها و ارگانهای امداد رسان، به کار می رود.

5-3-  نقشه هاي كامل كارگاه با مشخص كردن محل نصب كپسولهاي آتش نشاني و راههاي خروج در آن باید تهیه شود  ودر اماکن (دفتر مسئول شيفت) ،نگهباني ،دفتر كارشناس HSE و دفتر مدير كارگاه نصب شود . یک نسخه از این نقشه نیز نزد نماینده مدیریت نگهداری می شود.

5-4- نحوه اعلام شرایط اضطراری و تخلیه پرسنل :

 هریک از پرسنل موظفند به محض مشاهده حادثه اي نظير نشت مواد سمي ، آتش سوزي ، انفجار ، سرريز مواد نفتي و شيميايي از مخازن موضوع را با تماس با تلفن هاي اضطراري که در اماکن مختلف نصب گردیده است یا فعال سازی سیستم اعلام واطفا حریق ( در صورت دستی بودن سیستم ) ، اطلاع دهند.

به محض دريافت خبر و يا اعلام آن توسط آژير یا بلندگوها، کليه پرسنل واحد مربوطه با همکاري مسئول آن واحد یا کارگاه ها به وسيله علائمي که نصب شده است و راه هاي خروج را نشان مي دهد از محل حادثه تخليه مي شوند و جهت محافظت از خود و جلوگيري از تداخل در عمليات اطفاء و امداد و آمارگيري در محل  تجمع  ايمنmaster Point)) گرد هم مي آيند.

5-5- مسئولیت ها:

به طور معمول مسئولیت ها در یک کمیته بحران به قرار زیر است که البته می تواند با توجه به شرایط و سطوح حادثه ، گسترش یا کاهش یابد .

كميته بحران :

كميته اي است كه به منظور مقابله با بحران و وضعيت هاي اضطراري تيم هاي واكنش سريع را بر اساس طرح واكنش در شرايط اضطراري ،سازماندهي و انسجام مي بخشد . مهمترين وظيفه اين كميته به حداقل رساندن خسارت جاني و مالي در شرايط اضطراري است . اين كميته متشكل از رئیس بحران  ، معاون عمليات ، سخنگو ، تيم اطفاء حريق ، تيم امداد ، تيم تخليه انساني ، تيم تخليه تجهيزاتي فني ، تيم تخليه تجهيزات سخت افزاري و سيستم هاي اطلاعاتي و تيم پاكسازي مي باشد .

رئیس بحران:

•  الف) کنترل و نظارت و تصمیم گیري عالیه بر انجام عملیات مقابله با بحران و فرماندهی بحران را بر عهده دارد.
• ب) تعیین سطوح بحران
• ج) ارتباط با مسئولان سیاسی ،اجتماعی وانتظامی محدودة عملیاتی.

معاون عملیات:

• الف) مسئولیت ایجاد هماهنگی بخشهاي مختلف بحران.
• ب) مسئولیت ایجاد ارتباط مناطق با کمیته بحران.
• ج) فرماندهی و نظارت مستقیم بر عملیات به عنوان معاون عملیات بحران.
• د) ارائه گزارش عملیاتی به رئیس بحران.
• ه) هماهنگی بررسی تخصیص منابع از مدیریت پشتیبانی.

معاون پشتیبانی یا لجستیک:

• الف) کلیه فعالیتهاي مربوط به فراهم نمودن امکانات مقابله با بحران
• ب) پیگیري تامین منابع مورد نیاز طبق روش اجرائی.

مسئول ارتباطات واطلاع رسانی بحران:

• الف) سخنگویی کمیتۀ بحران.
• ب) اطلاع رسانی به کلیه ارگانها وسازمانهاي سیاسی واجتماعی، انتظامی مسئول.
• ج) دریافت اطلاعات لازم در مدیریت بحران از مبادي ذیربط.

 مجري برنامه ریزي بحران مقابله ودبیر کمیته بحران:

• الف) تهیه پیش نیازهاي اطلاعات از منابع موجود و ارائه به اعضاء کمیته در زمان بحران
• ب) تهیه گزارش تکمیلی و تحلیلی از کلیه بخشهاي موثر در بحران
• ج) جمع آوري وتهیه مستندات بحران وارائه در کمیته بحران
• د) انجام شرح وظایف تعیین شده دراین روش اجرایی

مسئول تیم اطفاء حریق:

• الف)مسئول تيم اطفاء حريق تعيين و شناسائي اعضاء تيم
• ب) تجهيز تيم به خودرو سبك و ساير وسائل اضطراري حسب نياز
• ج )حفظ آمادگي تيم تحت سرپرستي
• د) اجراي دستورات فرمانده عمليات
• ه )تعيين محدوده خطر
• و) قطع برق و جلوگيري از گسترش آتش
• ی )تهيه گزارش ميزان خسارات احتمالي و ارائه به كميته بحران

مسئول تیم امداد:

• الف) حفظ آمادگي تيم تحت سرپرستي
• ب) اجراي دستورات فرمانده عمليات
• ج) خروج افراد مصدوم ازمحل بحران مطابق با دستورالعمل تخلیه و حمل مصدوم با کد I-45-01
• د) انتقال مصدومان به مراكز در ماني
• ه) تهيه گزارش تعداد مصدومين و ارائه به كميته بحران

5- 6- تهيه گزارش آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری:

گزارش حادثه  توسط سرپرست HSE کارگاه يا دفتر مرکزی تهيه شده و به نماینده مدیریت ارائه مي شود.

پس از وقوع حوادث،  واحد HSE  با همکاری مسئولین واحدها و واحد حادثه دیده تشکيل جلسه داده و ضمن بررسي و تهیه گزارش ، پيشنهادات ارائه شده را  مورد بررسي و تجزيه تحليل قرار داده و مصوبات اين جلسه توسط سرپرستHSE پیگیری مي گردد. خروجي جلسات مي تواند اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه مورد نیاز مانند پيش بيني آموزش هاي لازم، تجهيزات مورد نياز، اصلاح دستورالعمل ها و انجام تمرينات دوره اي بيشتر باشد که مطابق روش اجرایی مدیریت اقدامات اصلاحی عمل می شود.

5- 7- تمرين هاي دوره اي ( مانور ) آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری:

جهت آمادگي هر چه بيشتر در مقابل شرايط اضطراري تمرينات ادواري هر شش ماه يکبار و با هماهنگي واحد HSE انجام مي گيرد. برای انجام مانور هر یک از حادثه های سطح 1 ،2 و 3 بایستی سناریویی از قبل نوشته شود و تمامی فعالیتها و اقدامات به کار گرفته شده زمانبندی شود و مسئولیت ها نیز مشخص شود . پس از انجام هر تمرين فرم ارزیابی مانورها با کد F-45-00-03 توسط سرپرست HSE تکمیل مي شود . در صورت وجود نقاط ضعف در عملکرد بایستی پیشنهاداتی به منظور بهبود داده شود.

6- توزیع نسخ :

مطابق با فرم فهرست اطلاعات مدون معتبر توزیع شده است.

7- فرمهای ذیربط روش اجرایی آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری: